Diş Renkleri: Renk Skalasından Diş Rengi Seçimi

Diş kaplaması yapılırken hekimin ve diş teknisyeninin dikkat etmesi gereken en önemli konulardan bir tanesi, yapılacak diş renginin ağızdaki diğer dişlerin rengi ile uyumlu olmasıdır. Kaplamanın rengi mevcut dişlerin rengine uyulmalıdır. Doğal dişler üzerindeki efektlerin, kaplama yüzeylerine de uygulanması gerekir. Aksi taktirde takılan bir diş kaplaması ilk bakışta bile yapay bir görüntü oluşturur.

Çoğu zaman ağızdaki doğal dişlerin rengi bile birbirinden farklı olabilir. Tek tek renk ve yüzey özellikleri farklı olsa bile genel olarak dişlerin rengi birbiri ile uyumludur.

Özellikle köpek dişi olarak bilinen kanin dişleri biraz daha koyu renkli veya sarımtırak olmaktadır. Kanin dişlerin bir miktar daha koyu olması ağızda ön plana çıkmalarını engeller. Köpek dişleri hacimli ve köşede bulundukları için renk olarak biraz daha koyu olmaları sayesinde köpek dişleri çok fazla göze batmazlar.

Alt dişlerin rengi de üst dişlere göre çok az koyu olurlar. Bunun nedeni hem fizyolojik olarak yeterli temizlik sağlanamamasından hem de yemek birikintilerinin altçene de daha fazla tutunması olarak bilinir. Ayrıca alt çenedeki dişlerin küçük olması, daha fazla ışık yansıtmaları nedeni ile ağız içerisinde de daha koyu görünmelerine sebep olur.

Diş hekiminde renk seçimi yapılırken dikkate alınan referans, dünya genelinde "VİTA SKALASI " adı verilen renk skalasıdır. Dünyanın en yaygın kullanılan porselen tozu üreticisi Vita firması tarafından A, B, C, D renk tonları üzerine kurulu bir sıralama sistemi olan bir tane renk skalasında doğal dişlerin uygun renk tonları bulunmaktadır.

Doğal rengi zaman içerisinde kişinin kullandığı çay kahve sigara gibi dış etkenler ile değişir. Diğer taraftan yaşlanma ile birlikte diş rengi ve kimyasal yapısının değiştiğini de biliyoruz.

Konuşma ve gülme sırasında görünen dişler üzerinde dolgu veya kaplama gibi bir uygulaması yapılacak ise ağızdaki mevcut dişlerin rengi ile uyumlu olmalıdır. Diş rengi seçiminde doğal dişlerin renk tonu ile uyumlu diş yapılması gerekir.

Diş rengi seçimi ve yüzey özelliklerinin taklit edilmesi ile doğal dişe benzeyen kaplamalar yapılır. Bu kaplamaları kişinin kendi dişlerinden ayırt etmek imkansızdır.

Diş rengi seçilmeden önce dişler üzerindeki kirler ve lekeler uzaklaştırılmalıdır. Diş taşları temizlenir ve diş yüzeyleri parlatılır. Dişlerin yüzeyleri temizlendikten sonra ortaya çıkan diş rengine göre dolgu veya kaplama rengi belirlenir. Bu nedenle dişlerin periyodik olarak temizletilmesini tavsiye edilir. Aksi taktirde örneğin bir zirkonyum diş kaplamaz yüzeyi sararmaz ancak doğal diş yüzeyi sararır.

En önemli konu rengin doğal ışık altında alınmasıdır. Yapay ışık bulunan ortamda renk doğru bir şekilde alınamaz. Floresan veya aydınlatmalar altında alınan renk, daha sonra gün ışığında farklı görünebilir. Bu nedenle gün ışığını taklit eden aydınlatmalar vardır. Doğal renk almak için gündüz veya gün ışığı ampulleri altında renk alma işlemi yapılması gerekir. Her insanda renk algısı farklı olmaktadır. Atalarımızın dediği gibi “renkler tartışılmaz”. Hekim uygun gördüğü rengi seçtikten sonra mutlaka hasta ile paylaşmalı ve onun fikrini de almalıdır.

Diş rengi almak için bilgisayar destekli renk analiz cihazları tasarlanmış ve üretilmiştir. Spektrometre adı verilen renk cihazları ile diş rengi büyük oranda doğru bir şekilde ölçülebilir. Ancak en hassas renk alma diş teknisyenin ağızda dişleri görerek kaplama rengini belirlemesidir. Renklerin hangi oranda birbiri ile karışacağını ve yüzey özelliklerini birebir taklit imkânı yaratılmış olur. Kliniğimizde gerekli durumlarda laboratuvar teknisyeni diş rengini bizzat kendisi alıp uygulamaktadır.

Özellikle ön bölge dişlerinde estetik kaplama uygulaması yapıldığında dişlerin rengi doğal diş rengi ile uyumlu olmasını tavsiye edilir. Doğal renkten daha açık renk isteyen hastalar için renk skalası içerisinde beyazlatılmış diş renk tonlarını gösteren ileri derecede beyaz diş renkleri mevcuttur.

Kişinin ten rengi, göz rengi ve saç rengi ile uyumlu ve kendisine yakışan diş rengini bulması, ağızdaki dişlerin doğal görünebilmesi için son derece önemlidir. Diş rengi sadece mekanik ve sayısal rakamlardan oluşmadığı için teknisyenin uygulama üzerine kendi sanatsal yaratıcılığını katması ve ağzınızdaki doğal dişleri taklit etmesi büyük önem taşır.

Sosyal statü, kişinin mesleği, istek ve beklentiler renk seçimi üzerinde etkili olan diğer faktörlerdir. Dişlerin kaplama yapılması sırasında fonksiyon ve çiğneme gibi özelliklerin yanı sıra estetiği büyük oranda başarılı kılan doğru diş rengi seçmek ancak “hasta, hekim ve teknisyen” işbirliği ile mümkün olabilecektir.

Kliniğimizde hastalara uygulanacak dişler ile ilgili prova aşamasında renk belirlenmesi yapılmakta uygulama hasta onayı alınarak kaplamalar sürekli bir şekilde yapıştırılmaktadır.